Συλλέγω βιβλία από τις εφημερίδες, διότι ο αναγνώστης μπορεί να ανακαλύψει τόσο μικρά διαμάντια όσο και έργα τα οποία είτε δεν κυκλοφορούν στο εμπόριο ή απλά είναι δυσεύρετα. Κλασική περίπτωση είναι η έκφραση του αναγνώστη "άμα πέσω πάνω στο τάδε..." ή απλά “το βρήκα εκεί και τελικά ήταν μοιραία η ανάγνωση του μου, άλλαξε όλη τη ζωή”. Ναι συμβαίνει!.
Και κάπως έτσι ήρθα σε επαφή με τον "Έρωτα του Πλάτωνα" (εκδόσεις Αστάρτη) μέσω της εφημερίδας "Το Βήμα". Ομολογώ πως πάντα ήθελα να διαβάσω τον Λέοπολντ Ζάχερ Μαζόχ λόγω της φήμης που είχε δημιουργηθεί γύρω από το όνομά του, οπότε να σου η κατάλληλη ευκαιρία. Η ιστορία εξελίσσεται μέσω επιστολών, οι οποίες αφηγούνται την καθημερινότητα του νεαρού αξιωματικού Χένρικ προς την πολυαγαπημένη του μητέρα, κόμισσα Ταρνόβ.
Τι γίνεται όμως όταν ο κακόμοιρος σαγηνεύεται από την αιθέρια ύπαρξη της Ρωσίδας καλλονής Ναντέζντα;
Ο Έρωτας του Πλάτωνα πρόκειται για την υπέρτατη ιδέα αντικατοπτρισμού του ιδεαλιστικού έρωτα μακριά από τα δεσμά του σώματος και τη φυλετική ταμπέλα. Το πνευματικό παιχνίδι της αποπλάνησης ξεκινά, μετουσιώνεται σε εκστατική ηδονή και καταλήγει σε καταστρεπτικό τέλος.
Φαινομενικά με μια απλή ανάγνωση κάποιος αναγνώστης θα τολμούσε να πει ότι ο πρωταγωνιστής έχει ομοφυλοφιλικές τάσεις,όμως δεν είναι έτσι καθώς ο Χένρι ή αλλιώς Πλάτωνας καθώς με την πάροδο του χρόνου ξετυλίγει τις οξυδερκείς παρυφές του δαιμόνιου νου του σε ένα ανδρόγυνο πλάσμα καμωμένο από από το ακτινοβόλο χρυσάφι του Θεού έρωτα. Όταν δύο ψυχές επικοινωνούν, η ανέγγιχτη ένωση παρομοιάζεται η ερωτική κορύφωση.
Λάτρεψα τον τρόπο διασύνδεσης σκηνών του Μαζόχ, χωρίς βαρύγδουπες ή πλεονασμούς. Ακριβής περιγραφή της καθημερινότητας εκείνης της χρονικής περιόδου όπου συντάσσονται οι επιστολές.Ο ρεαλισμός σκιαγραφεί τις συνήθειες, τον τρόπο ένδυσης, και τα γεγονότα της εποχής. Η τέχνη καταλαμβάνει αξιοσημείωτη θέση καθώς γίνονται αναφορές σε πραγματικές υπάρξες, που συνέβαλαν στην εξέλιξη του πολιτισμού μας. Επίσης καταγράφεται σχολιασμός των αξιών και των ηθών της εποχής. Δεδομένων και αναφορών που προκαλούν τροφή για το νου, προβληματισμούς, δημιουργική σκέψη με σκοπό την ανάπτυξη συζήτησης.
Καυτηριάζεται η αρεστή εικόνα της αψεγάδιαστης κοινωνικής θέσης. Στο υψηλότερο βάθρο της κοινωνικής κλίμακας, τόσο καλύτερα για την επιβολή ενός πλασματικού "φαίνεσθαι". Οι σπατάλες, τα κουτσομπολιά και οι κακεντρέχειες είναι το τίμημα.
Με το συλλογισμό της αποδοχής ενός ατόμου από τα μέλη της αγέλης σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία, ο Μαζόχ όχι μόνο φέρνει στην προσκήνιο κοινωνικά διαχρονικά θέματα όπως ο ρατσισμός αλλά η επιβολή της αιχμής της δύναμης ενός ατόμου, την απόδειξη της ικανότητας του.
Ο Πλάτωνας αναπτύσσει ανασφάλεια περί της γυναικείας φύσης, όπου σύμφωνα με το συγγραφέα η γυναίκα ως οντότητα θέλει να κατασπαράζει την τελευταία ρανίδα ύπαρξης, όπως η μητέρα φύση ώστε να δημιουργήσει τριπλή ευτυχία με τον πλέον επιζήμιο άντρα να ξεψυχά στα πόδια της. Να είναι ζητιάνος στο έλεος της απλά να ικανοποιεί τη ματαιοδοξία της χωρίς να νοιάζεται πραγματικά για την επιστήμη, η κάποια τέχνη. Όμως όλο αυτό έρχεται σε αντίθεση με την αγάπη για την μητέρα, την τροφό του. Ο τρόπος που της μιλάει στοργικός και απόλυτα καλοπροαίρετος κι αν περιγράφει με σαφήνεια τις σκέψεις του κατά τις προστριβές με άλλες γυναίκες ενώ τονίζει την φιλική αγάπη ενάντια μπρος το κοινωνικά αποδεκτό θεσμό του γάμου. Δούκισσες, βαρόνες, χήρες, ιερόδουλες. Αφράτες με πλουμιστά πολύτιμα κοσμήματα. Κάθε μία κρύβει μία ιστορία και αυτός έχει να μοιραστεί κάτι μαζί της.
Όμως ατέρμονη αναζήτηση του ύψιστου ιδανικού μοιάζει με θαύμα μπρος στην αναζήτηση του Θεού έρωτα. Ο Ανατόλ, προσωποποιείται στο χάδι της αγάπης παίρνει σάρκα και οστά σαν ξανθός άγγελος στο παραμύθι της Ψυχής. Η σχέση τους αναπτύσσεται αργά, προσεκτικά σαν άσπιλο μπουμπούκι. Το κριτικό πνεύμα η οξυδέρκειά του χαρακτήρα, ο σαρκασμός, το χιούμορ, οι αντιλήψεις φέρνουν τους νέους πιο κοντά. Η προσμονή γίνεται έλξη. Και η έλξη δώρο του Πλάτωνα και του Σωκράτη. Μια πραγματική ένωση πάθους. Και η απαγόρευση, επιθυμία. Με τις αισθήσεις να διεγείρονται στην έξαψη του νου. Μια σχέση ανώμαλη εκκεντρική, ψευδαίσθηση ή μήπως αρρώστια; Η έξαψη βάσανο σαν η ολοκλήρωση θα καταστρέψει τον αμόλυντο παράδεισο.
Οι αρχές του Πλάτωνα συγκρούονται με την έπαρση του Ανατόλ με αφορά φιλαρέσκεια των ανθρώπων, την απομυθοποίηση τέχνης σε όλες τις μορφές της. Την πραγματοποίηση των στόχων μόνο για την αντιμετώπιση της πληρότητας ενός ταξιδιού, τη συλλογή εμπειριών. Συγκρούσεις, ο πνευματικό ορίζοντας γεμίζει ρωγμές.
Μια τρομερή αποκάλυψη. Ένα κέρμα, δύο πλευρές ενώ το απαγορευμένο αντικείμενο του πόθου απομυθοποιείται όταν κερδίζεται η ηδονή που διαρκώς αναβαλλόταν.
Μου άρεσε πραγματικά ο λυρισμός του Μαζόχ. Οι 134 σελίδες του είχαν τόσα πολλά κωδικοποιημένα μηνύματα να μας αποκαλύψουν πράγματα μικρά που αδιαφορούμε στη ζωή χαρακτηρίζουν τις πράξεις μας.